Phishing

To jedna z najczęstszych metod oszustw. Polega na wysyłaniu fałszywych wiadomości e-mail, SMS-ów czy wiadomości w komunikatorach, które wyglądają jak oficjalne wiadomości od banku, firmy kurierskiej czy innej instytucji. Ofiary są proszone o podanie danych logowania, numerów kart płatniczych lub innych poufnych informacji.

Oszustwa na fałszywe sklepy internetowe Cyberprzestępcy tworzą strony internetowe, które imitują prawdziwe sklepy. Kuszą niskimi cenami, ale po zapłaceniu za towar ofiara nigdy go nie otrzymuje. Często takie strony znikają po kilku dniach.

Oszustwa na portalu aukcyjnym lub ogłoszeniowym Oszuści podszywają się pod kupujących lub sprzedających. Często wysyłają linki do fałszywych stron płatności lub żądają przedpłaty za produkty, których nigdy nie wysyłają.

Oszustwa na inwestycje Reklamy zachęcające do "szybkiego wzbogacenia się" dzięki inwestycjom w kryptowaluty, forex czy nieruchomości często prowadzą do wyłudzenia pieniędzy. Ofiary wpłacają środki na fałszywe platformy inwestycyjne i tracą dostęp do swoich pieniędzy.

Oszustwa na „nigeryjskiego księcia” Klasyczny schemat polega na tym, że ofiara otrzymuje wiadomość od rzekomego bogatego arystokraty lub biznesmena, który potrzebuje pomocy finansowej w zamian za obietnicę ogromnej nagrody.

Oszustwa na wsparcie techniczne Ofiary są informowane, że ich komputer został zainfekowany wirusem i muszą zapłacić, aby uzyskać pomoc. Oszuści podszywają się pod firmy takie jak Microsoft czy Google, aby wzbudzić zaufanie.

Ransomware (oprogramowanie szantażujące) Cyberprzestępcy blokują dostęp do plików lub całego systemu komputerowego ofiary, żądając okupu w zamian za przywrócenie dostępu.

Romance scams (oszustwa na romans) Oszuści wykorzystują portale randkowe i społecznościowe, aby nawiązać relację z ofiarą. Po zdobyciu zaufania proszą o pieniądze na „nagłe potrzeby”, np. leczenie, podróż czy opłacenie dokumentów.

Oszustwa internetowe to coraz bardziej powszechny problem w świecie cyfrowym, który z roku na rok staje się bardziej złożony i trudniejszy do wykrycia. Cyberprzestępcy wykorzystują zaawansowane technologie, ale także ludzką łatwowierność, aby wyłudzić pieniądze, dane osobowe czy dostęp do kont i urządzeń. Przyjrzyjmy się, jakie są rodzaje oszustw internetowych i jak działają cyberprzestępcy.

Jak oszuści działają? Wykorzystanie emocji Oszuści grają na emocjach, takich jak strach, miłość, poczucie obowiązku czy chęć pomocy. Przykładem może być ostrzeżenie o rzekomym blokadzie konta bankowego lub wiadomość od osoby podającej się za krewnego w potrzebie.

Podrabianie wiarygodnych instytucji Cyberprzestępcy tworzą strony internetowe, które wyglądają niemal identycznie jak witryny banków, firm kurierskich czy sklepów. Wysyłają fałszywe wiadomości z adresów, które na pierwszy rzut oka wyglądają jak oficjalne.

Social engineering (manipulacja społeczna) Zamiast skomplikowanych technik informatycznych, oszuści często wykorzystują ludzką łatwowierność, podszywając się pod znajomych, rodzinę czy pracowników różnych instytucji.

Szybkość i presja czasu Często oszuści tworzą wrażenie, że ofiara musi działać natychmiast, np. „Twoje konto zostanie zablokowane za 10 minut” lub „Oferta ważna tylko przez godzinę”.

Jak się bronić przed oszustwami internetowymi? Nigdy nie podawaj poufnych informacji w odpowiedzi na e-maile czy SMS-y. Wiarygodne firmy nigdy nie proszą o hasła czy dane kart przez wiadomości.

Sprawdzaj adresy stron internetowych – fałszywe strony często mają drobne literówki lub dziwne rozszerzenia domeny.

Nie klikaj w podejrzane linki – zawsze sprawdzaj, dokąd prowadzą.

Korzystaj z oprogramowania antywirusowego i aktualizuj swoje urządzenia.

Weryfikuj wiarygodność ofert – podejrzanie niskie ceny lub nacisk na szybkie decyzje to sygnał ostrzegawczy.

Rozmawiaj o zagrożeniach – zwłaszcza z osobami starszymi, które często są celem cyberprzestępców.

Oszustwa internetowe są sprytnie skonstruowane, ale czujność i podstawowa wiedza o ich mechanizmach mogą nas przed nimi skutecznie ochronić. Pamiętajmy, że w internecie, tak jak w prawdziwym świecie, zdrowy rozsądek jest naszym najlepszym obrońcą.